Sopocka Scena Off de BICZ

Picture
Spektakl „Tulla” według "Psich lat" Güntera Grassa
Adaptacja, reżyseria i wykonanie:
Ida Bocian
Konsultacje reżyserskie:
Ewa Ignaczak, Magdalena Płaneta
Konsultacje choreograficzne:
Anna Wyrzykowska


„Tulla”, produkcja Sopockiej Sceny Off de BICZ, jest opowieścią o dorastaniu. Ida Bocian wykorzystała historię dziewczyny mieszkającej we Wrzeszczu opowiedzianą przez Grassa, by przedstawiając jej proste, smutne życie, odnaleźć w nim to, co powinno być wartością uniwersalną. 
Trudno powiedzieć by przedstawiona przez nią kreacja była relacją losów osoby szczęśliwej, której w życiu wszystko się układa i której droga wiedzie prostą linią na szczyt. 



Przejmująca opowieść o człowieku, który niejako samotnie staje się dorosłym, zostawia w widzach uczucie zrozumienia i współczucia, ale też jednocześnie nieodparte pragnienie „wzięcia
sprawy naszego życia w swoje ręce” i nonkonformizmu.   

Mięsiście poetycka proza Grassa stanowi pretekst do ukazania pełnego okrucieństwa i kłamstwa świata dorosłych, w który wchodzi główna bohaterka. Harda, ciekawska, wrażliwa, ale i bezwzględna Tulla wprowadza swych rówieśników i siebie w dorosłość, bez znieczulenia i bezkompromisowo. Przekracza granicę okrucieństwa jedynie z ciekawości, bo z pewnością nie jest grzeczną dziewczynką. Ale, jak mówi Tulla ustami Idy, „nic nie jest czyste. Również śnieg nie jest czysty. Żadna dziewica nie jest czysta. Nawet świnia nie jest czysta. Diabeł nigdy całkiem nie jest czysty.” Kto z nas zastanawia się, na ile potencjalne zło tkwi w nas wszystkich, a jego realizacja rzeczywiście w pełni zależy od nas. Postępowanie Tulli pretenduje ją do bycia złą bohaterką, lecz mimo to wywołuje ona wzruszenie i akceptację widzów, bo każdy z nas może znaleźć u niej ślady samego siebie. Stawiane przez nią pytania, są kierowane do nas wszystkich: w którym momencie tracimy niewinność? Czy można ją odzyskać?

Co zrobić z rozczarowaniem dorosłością? Czy przedwcześnie dojrzałe dzieci, mają szansę kiedykolwiek dorosnąć?
Pomysł spektaklu, którego premierę zobaczyliśmy na deskach Teatru Na Plaży w październiku, zrodził się  w głowie Idy Bocian w roku 1995. Tekstem źródłowym spektaklu jest II księga „Psich lat” Güntera Grassa, czyli „Listy miłosne”. Ida podejmowała próby scenicznej interpretacji tekstu od roku 2005, ale ich wyniki nigdy do tej pory nie miały swojej właściwej premiery. W ostatecznym procesie twórczym Ida Bocian, przy pomocy Ewy Ignaczak, dokonała dekonstrukcji pierwotnej wersji „Tulli” i zbudowała nowe przedstawienie


Teatr Stajnia Pegaza

Picture

Spektakl: "Była Żydówka, nie ma Żydówki"

Na podstawie powieści Mariana Pankowskiego







Reżyseria: Ewa Ignaczak
Scenariusz: Katarzyna Fidos
Obsada: Ida Bocian, Aleksandra Kania

Powieść Mariana Pankowskiego jest parabolą polsko-żydowskiego losu. Tytułowa ostatnia Żydówka z miasta N. zostaje zaproszona już po wojnie przez swoich rodaków z odległej "amerykańskiej krainy" na spektakl, którym mają być jej własne tragiczne losy. Opowiadając swoją historię, wraca do zapomnianej przeszłości i po raz kolejny zostaje przez nią uwięziona. Pankowski przywołuje cały wachlarz ludowych stereotypów antyżydowskich w postaci owadów, węży i bezwstydnych kotów, które nigdzie długo miejsca nie zagrzeją ze względu na rewolucyjne popędy. Na tym tle rozgrywa się odwieczna rywalizacja w cierpiętnictwie pomiędzy Polakami i Żydami, dziś dostrzeganym jedynie w szumnych debatach na temat pamięci i w patetycznych rocznicach, w czasie których ofiary są już tylko aktorami.

W teatralnej wersji tej opowieści, cała historia to konflikt dwóch kobiet. Podłoże konfliktu stanowi fakt przynależności do różnych pokoleń i narodów. Tytułowa bohaterka spektaklu, Żydówka, Fajga Oberlender, jedyna uratowana z transportu całego miasteczka do gazu, zjawia się w Ameryce, na zaproszenie swoich „rodaków, nie-rodaków”. Przebieg rozmów to historie Fajgi i pytania „jej braci”, a wszystko przepełnione świadectwami okrucieństwa człowieka. 

Marian Pankowski ur. 1919 - w 1938 r. zaczął studia polonistyczne na UJ, uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939, w latach 1942-1945 był więźniem obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu, Gross-Rosen i Bergen-Belsen. Od 1945 roku mieszka w Brukseli. Poeta, prozaik, dramaturg, historyk literatury, tłumacz. Wydał m.in. Smagłą swobodę (1955), Matuga idzie (1959), Kozaka i inne opowieści (1965), Rudolfa (1980, 1984, 2005, 2007), Pątników z Macierzyzny (1987, 2007), Putto (1994), Z Auszwicu do Belsen (2000), W stronę miłości (2001), Bal wdów i wdowców (2006). Był dwukrotnie nominowany do Nagrody Literackiej Nike (2001, 2002). Laureat Nagrody Literackiej Gdynia w 2008 roku. Jego książki były tłumaczone na 30 języków obcych. Jest jednym z najlepszych, a zarazem najmniej znanych w Polsce pisarzy mieszkających i tworzących poza granicami kraju.